Wednesday, October 21, 2009

ახალი წელი რაჭა-ლეჩხუმში

რაჭაში 31 დეკემბერი კალანდობის სახელითაა ცნობილი. ამ დღეს ოჯახის ერთი წევრი ტყეში წავიდოდა და მოიტანდა შეშით სავსე მარხილს. შეშაზე დაწყობილი იყო ბაძგარი - მარადმწვანე ეკლიანი და კურკიანი მცენარე. შეშიანი მარხილი კალოზე იდგმებოდა წაღმით აღმოსავლეთისკენ და ამგვარად უნდა მდგარიყო ნათლისღებამდე. ნათლისღებას იკვლებოდა საკალანდო ღორი, აცხობდნენ ერთ ღორის ქონიან განატეხს, ე.წ. ღორის სალოცვილს.ვახშმობამდე ბიჭს ან ოჯახის უფროს კაცს ერთი ჭიქა ღვინო უნდა წაეღო საღორესთან და იქ შეელოცა: "წმინდა ბასილამ ამრავლოს ღორებიო".ნავახშმევს შეუდგებოდნენ მეორე დღის სამკლოვიარო სამზადისს. აკეთებდნენ ლერწმის გვერგვს, აცხობდნენ ერთ დიდ ლობიან ქონიან განატეხს. განატეხი თაფლთან, ვაშლთან და თეთრ ფულთან ერთად იდებოდა გვერგვზე. სართვიანი და ხმელა პური ცხვებოდა სულადობის მიხედვით. მოხარშულ ღორის შიგნეულს ჩაურთავდნენ პურში და აცხობდნენ ერთ განატეხს, ჯვარსახიანს.რაჭაში 31 დეკემბერს ოჯახის წევრის გაღვიძებამდე მოდიოდა ოჯახის შინაური მკლოვიარე - მეკვლე. მკლოვიარეს კარებს უღებდნენ მას შემდეგ, რაც იგი სამჯერ დაარწმუნებდა სახლში მყოფთ, რომ ოჯახისთვის მოჰქონდა ბარაქა, სიკეთე და ჯანმრთელობა.ლეჩხუმში 31 დეკემბერს კალანდა ეწოდებოდა. ქალები კლავდნენ საკალანდო ღორს - ნეზვს. შეიძლებოდა ეს ღორი მზითევში მოყოლილიც ყოფილიყო. ღორის თავი ნათლისღებამდე ეკიდა სხვენზე. იმ დღეს ოჯახის უფროსი კაცი მარხილით შეშას მოიტანდა. აწყობდნენ საოჯახო ტაბლას, რომელზეც იდებოდა პური და ტკბილეული. ჩვეულებრივ, უნდა გამოეცხოთ ექვსი სალოცავი საოჯახო ტაბლა და მეშვიდე უფრო დიდი - ღორის სალოცავი.
რაჭის დაბა-სოფლებში დიასახლისები აცხობდნენ ბასილას, ხაჭაპურებს, ქადებს. დილით, ვინც ადრე გაიღვიძებდა, გაიტანდა ბასილას გარეთ, მივიდოდა მარხილთან, მოწყვეტდა თხილის კოკორს, დაადებდა ბასილას და ისევ შებრუნდებოდა სახლში ამ სიტყვებით: „შემოვდგი ფეხი, გწყალობდეთ ღმერთი, მოვიდა ახალი წელიწადი შეძენისა, მომგობისა, ფეხი ჩემი, კვალი ანგელოზისა, მრავალ ამ დღეს დაესწარით ცოლით, შვილით“. ბასილას მაგიდაზე დადებდა, დიასახლისები კი ქმარ-შვილს ჩურჩხელებს ჩამოურიგებდნენ და ულოცავდნენ. დილას წირვაზე მიდიოდნენ. წირვის დასრულების შემდეგ სუფრას მიუსხდებოდნენ და მხიარულობდნენ
ზემო რაჭაში საახალწლოდ ორ ბაჭულს აცხობენ, ერთს ახალი წლისთვის, მეორეს ძველისთვის. აცხობენ აგრეთვე ადამიანის სახის კაც-ბასილას და ერთ დიდ პურს "კერია-ბერია"-ს, რომელსაც სხვადასხვა სახეებით აჭრელებენ. ამ ნამცხვრებს ოჯახის უფროსი ცხრილზე დაალაგებს და ბეღელში შეინახავს. მამლის პირველი ყივილისას "მაკვრიელი" ან მეკვლე ცეცხლს დაანთებს. შემდეგ გარეთ გავა, მარხილზე დაწყობილ ნეკერს მოტეხავს, ჩიჩილაკს აიღებს და ბეღელში შევა. შემდეგ შინ შემოვა ლოცვით "შემოვდგი ფეხი გწყალობდეთ ღმერთი. დიამც მამივა ახალი წელი: შეძენის და მოგების, მშვიდობის და კარგად ყოფნის, ვაჟიანობის, ღვინიანობის, პურიანობის", შემდეგ წყლის მოსატანად წავა. მის დაბრუნებამდე ყველანი დგებიან. მეკვლე ყველას ხელპირს დააბანინებს. საუზმის დროს კი ოჯახის ყველა წევრს "კერია-ბერია"-ს უნაწილებენ.

Monday, October 19, 2009

new year






Unlike many holidays, where celebrants are bound by tradition or religion, New Year's is a holiday that allows each individual to choose his own method of celebration. Some revelers will soak themselves in alcohol, boozing it up with copious bottles of champagne. Others choose to make the evening a quieter affair, settling in for a movie and an early night in bed. 

However you personally choose to celebrate New Year's 2009, people around the world certainly have some wacky ways that they choose to bring in their new year. MSNBC is reporting on some of the more interesting customs. Here's a look at a few of the more curious:

South America - in countries like Brazil and Bolivia, it's what's inside that counts. Residents in cities such as Sao Paulo and La Paz ring in the New Year by donning brightly colored underpants. Those who choose red are hoping for an amorous year ahead, those with yellow wish for money. I guess this begs the question of how you tell who is wearing what color underwear. Perhaps that is best left unanswered...
Denmark - as if the effects of plentiful New Year's alcohol were not disorienting enough, many Danish revelers leap off chairs at the stroke of midnight, hoping to banish bad spirits in the year ahead.
Philippines - New Year's celebrations in places like Manila tend to be circular; Filipinos focus on all things round, consuming "round" fruits such as grapes and wearing clothing with round shapes like polka dots. The spherical theme is meant to remind celebrants of the "round" shape of coins and prosperity.
Spain - at the stroke of 12, Spaniards begin to consume 12 grapes, attempting to eat the whole bunch by the time the clock stops chiming. Belarus - the new year in Belarus is all about getting hitched. Unmarried women compete at games of skill and chance to determine who will tie the knot in the coming months. One game involves setting piles of corn and a rooster before the potential brides-to-be - whichever pile the bird chooses apparently picks the lucky lady.

Wednesday, October 14, 2009

Wednesday, October 7, 2009




მე ვარ ნათია შუბითიძე, 20 წლის.ვსწავლობ ილია ჭავჭავაძის სახელმწიფო უნივერსიტეტში მესამე კურსზე, 2 თვის წინ შევქმენი ოჯახი და უსაზღვროდ ბედნიერი ვარ. ეხლა უკეთესად ვსწავლობ და უფრო მეტი დრო მაქვს სამეცადინოდ. რადგან აღარ ვაცდენ ლექციებს შეყვარებულთან შეხვედრის გამო. დიდი სურვილი მაქვს განვახორციელო ჩემი მიზნები.